De ChristenUnie in Flevoland gaat onderhandelen met de PVV. De argumentatie van de fractie van de ChristenUnie is flinterdun. Volgens Harold Hofstra ‘kunnen we de democratie wel ten grave dragen als partijen op voorhand niet met elkaar in gesprek gaan.’ Dat lijkt een logisch en redelijk argument, maar het is in dit geval een dooddoener van jewelste. Het gaat immers niet om het uitsluiten van politieke partijen in het algemeen, maar om het uitsluiten van de PVV in het bijzonder. 

Discriminerende opvattingen

Als het erom zou gaan politieke partijen uit te sluiten omdat zij andere standpunten hebben dan de eigen partij is de democratie inderdaad ten dode opgeschreven. Kenmerkend voor de democratie is immers dat er juist verschillen in opvattingen zijn, die zelfs ernstig met elkaar kunnen botsen. En ondanks fundamentele politieke verschillen, kan zich een situatie voordoen dat partijen, die fundamenteel van elkaar verschillen, toch met elkaar samenwerken door bijvoorbeeld bestuurlijke verantwoordelijkheid te nemen. Echter, in het geval van de PVV gaat het om een partij die juist discriminerende opvattingen propageert en bereid is de rechtsstaat te schenden om haar doelen te bereiken. Het is een partij die bijvoorbeeld in haar partijprogramma heeft staan de vrijheid van godsdienst voor moslims niet te erkennen, omdat de islam geen godsdienst zou zijn, maar een islamitische ideologie. De PVV wil Nederland de-islamiseren, en sluit daarmee, welbewust, in strijd met de grondwet, grote groepen van de samenleving in Nederland uit. Ook op asiel- en vluchtelingenbeleid kiest de PVV voor een inhumane benadering die ten koste gaat van mensen. Dat zijn niet zomaar fundamentele politieke verschillen, maar het zijn verschillen die raken aan het wezen en de waarden van een democratische rechtsstaat. Het is te gemakkelijk om de PVV over een kam te scheren met andere gevestigde partijen. Dat is een gelegenheidsargument, dat ongeloofwaardig is.

Onduidelijke insteek

Ook de verwijzing naar het advies van de verkenners is een slecht argument. Uit de rapportage van bevindingen van de verkenners Pieter van Maaren en Herman Sietsma blijkt namelijk dat de ChristenUnie wél de FvD uitsluit als coalitiepartner, maar de PVV niet. De CDA-fractie heeft te kennen gegeven bezwaren te hebben tegen coalitievorming met de PVV om welke reden de verkenners een coalitie met PVV en CDA niet haalbaar achten. Waar de FvD op voorhand feitelijk wordt uitgesloten door de ChristenUnie - en terecht - ziet de ChristenUnie in Flevoland wel mogelijkheden om met de PVV een coalitie te vormen, zij het dat daarvoor nog wel een ‘stevig programmatisch gesprek’ met de PVV nodig zou zijn. Wat de reden voor deze insteek van de ChristenUnie is, blijft onduidelijk. Als de ChristenUnie zich duidelijker had uitgesproken tegen een coalitie met de PVV zouden de ‘gerommeerde verkenners’ ongetwijfeld met een ander advies gekomen zijn. Daarbij zou ook de fractie van de ChristenUnie zelf hebben kunnen aandringen op de optie zonder de PVV, maar daarvoor heeft zij niet gekozen. Uit het advies van de verkenners blijkt dat er een reële optie is om een coalitie te vormen zonder de PVV. Dus met het uitsluiten van de PVV door de ChristenUnie wordt de democratie zeker niet ten grave gedragen. Het is eerder andersom; door zich te verbinden met de PVV die anti-rechtsstatelijke opvattingen huldigt en propageert, biedt zij de PVV ruimte en mogelijkheden om dat verwerpelijke gedachtegoed te blijven uitdragen. De opvattingen van de PVV ondergraven de democratische rechtsstaat en de geloofwaardigheid van de ChristenUnie, maar desondanks is de provinciale ChristenUnie bereid de PVV daarbij een handje te helpen haar nog meer salonfähig te maken door samenwerking met de PVV niet op voorhand uit te sluiten.  

Ingeluisd

En het lijkt natuurlijk mooi dat de partijen vijf kernwaarden overeengekomen zijn, maar onderhandelen over de rechtsstaat en democratie om tot coalitievorming te komen is ongeloofwaardig. Het is bezwaarlijk dat er tussen de PVV en de ChristenUnie zou zijn afgesproken dat alle Flevolanders conform artikel 1 van de Grondwet recht hebben te zijn wie ze zijn en te geloven wat ze (niet) geloven. Dat is inherent aan de democratische rechtsstaat die dat voorschrijft en valt buiten de discussie, laat staan dat provinciale politieke partijen daarover met elkaar afspraken maken om tot coalitievorming te kunnen komen. Het is ongeloofwaardig en de dood in de pot voor de democratie; over het ten grave dragen van de democratie gesproken. Bovendien is het een afspraak van likmevestje; uit het (landelijke) verkiezingsprogramma van de PVV en de uitlatingen van haar partijleider, Geert Wilders, blijkt dat zij de islam eenvoudigweg niet als godsdienst beschouwen. Het is volgens hen een islamitische ideologie. En laat nu in artikel 1 van de Grondwet niets gezegd worden over het aanhangen van ideologieën. De fractie van de ChristenUnie is er gewoon ingeluisd. Zeker, iedereen mag geloven wat hij of zij wil, maar dat geldt dus niet voor moslims, want die hebben volgens de PVV geen geloof, maar een ideologie. De PVV neemt daarmee helemaal geen afstand van haar punt uit haar verkiezingsprogramma; zij heeft niet afgesproken of uitgesproken Flevoland te willen de-islamiseren, maar zij heeft alleen maar nagesproken wat de Flevolandse ChristenUnie fractie graag wilde horen. Daarmee bevestigt de PVV dat zij geen betrouwbare partner van de ChristenUnie kan zijn en daarom had zij  de samenwerking met de PVV moeten uitsluiten. Het is ongeloofwaardig.

Onnodig

Dat de Flevolandse ChristenUnie fractie graag opnieuw een gedeputeerde wil leveren en dus zich ervoor inzet mee te kunnen doen in de nieuw te vormen coalitie, valt te begrijpen. Als een partij meedoet in de politiek dan wil zij ook zo’n groot mogelijke politieke invloed. Aan het provinciaal bestuur deelnemen betekent grotere invloed en daarmee een grotere politieke factor van betekenis. Echter, in dit geval is het niet persé nodig om met de PVV te onderhandelen om tot een coalitie te komen; met de keuze voor de optie BBB, VVD en CU met SGP, CDA en JA 21 is er een meerderheid in Provinciale Staten. Door toch eerst te gaan voor de optie met de PVV lijkt de ChristenUnie alle opties open te willen houden. Wat het belang of de noodzaak daarvan is, blijft onduidelijk. Die strategie volhouden zelfs als de landelijke partijvoorzitter van de ChristenUnie uitspreekt dat samenwerking met de PVV ongeloofwaardig is, duidt erop dat de (op)nieuw verkozen statenleden, en gedputeerde Hofstra in het bijzonder, zich weinig gelegen laten liggen aan de belangen van de ChristenUnie als partij. Dat is jammer omdat de nieuw-verkozen statenleden van de ChristenUnie en Hofstra als huidig gedeputeerde hun posities te danken hebben aan de ChristenUnie. Zonder medewerking van de partij zouden zij niet als volksvertegenwoordigers van de ChristenUnie in Provinciale Staten zijn verkozen. Als vanuit het landelijke bestuur een krachtig statement komt dat de samenwerking met de PVV in Flevoland ongeloofwaardig noemt, zou dat reden genoeg moeten zijn af te zien van verdere gesprekken met de PVV. Doordat statement af te doen als ‘misschien wel wat voorbarig’ heeft de fractie kennelijk de ernst, aard en bedoeling van dat statement niet begrepen of niet willen begrijpen. In beide gevallen tast dit de geloofwaardigheid van de ChristenUnie aan.

Niet steekhoudend

Al met al zijn de argumenten van de Flevolandse fractie van de ChristenUnie om coalitieonderhandelingen te voeren met de PVV niet steekhoudend. Zij schaadt daarmee de geloofwaardigheid van de ChristenUnie. Geloofwaardigheid is essentieel in de politiek en misschien wel in het bijzonder voor een partij die de naam van Christus in haar partijnaam draagt. Dat schept verplichtingen die de ChristenUnie in de provincie Flevoland lijkt te verzaken, helaas. En dat is ongeloofwaardig.